حضرت امام جعفر صادق (ع) ششمین امام شیعیان می باشند . برای بسیاری این سؤال  وجود دارد که چرا ایشان را به عنوان رئیس مذهب تشیع می شناسیم ؟ چرا امامان قبل از ایشان  بویژه اولین امام شیعیان حضرت علی (ع)  به عنوان رئیس مذهب  عنوان  نشده اند ؟

حضرت امام جعفر صادق (ع) ششمین امام شیعیان می باشند . برای بسیاری این سؤال  وجود دارد که چرا ایشان را به عنوان رئیس مذهب تشیع می شناسیم ؟ چرا امامان قبل از ایشان  بویژه اولین امام شیعیان حضرت علی (ع)  به عنوان رئیس مذهب  عنوان  نشده اند ؟

      بر اساس بررسیهای بعمل آمده در تاریخ اسلام به این نکته بر می خوریم که بحث شیعه و سنی از ابتدا به شکل امروزی مطرح نبود و به طرفدادران و پیروان حضرت علی (ع)  شیعیان و علویان  می گفتند و اما کلمه سنی و اهل تسنن به شکل امروزی تا عصر امام صادق (ع) متداول نبود و در مقابل شیعیان همانگونه که در تاریخ می خوانیم عناوین امویان ، عباسیان . ... مطرح بوده است تا  اهل تسنن . اما همانگونه که تاریخ بیان می کند مذاهب چهارگانه ( حنفی ، مالکی ، شافعی  و حنبلی ) در اهل تسنن در عصر امام صادق (ع) و بعد از آن شکل گرفته است .هر یک از مذاهب چهارگانه به نام رئیس و مؤسس آن نامگذاری  شده است و در مقابل این چهار مذهب اهل تسنن  نام مذهب جعفری با توجه به اینکه بزرگ و پیشوای این مذهب در این زمان  حضرت امام جعفر صادق (ع) بودند  برای مذهب شیعه متداول گشت . حال چرا نام گذاری این مذاهب در این زمان اتفاق افتاد .  محققان به دو موضوع مهم در این باره اشاره می کنند که به اختصار به توضیح آن می پردازیم.

1-    نقل حدیث در زمان خلیفه دوم ( عمر) ممنوع شد و هیچ کس حق نداشت از پیامبر (ص) حدیث نقل کند و یا بنویسد و منتشر کند که در جای خود نیاز به بحث و تفسیر دارد . این ممنوعیت تا زمان  عمر بن عبد العزیز که در سال 99 ه ق  به خلافت رسید ادامه داشت و به دستور وی ممنوعیت نقل حدیث  لغو شد .در این زمان دستیابی شیعیان به احادیث پیامبر و امامان گذشته با وجود امام معصوم در بینشان که احادیث و سنت پیامبر (ص) نسل به نسل منتقل شده بود  بسیار آسان بود و بالعکس چون صحابه زمان پیامبر(ص) از دنیا رفته بودند و با توجه به ممنوعیت نقل حدیث نسلهای بعدی هم به آن دسترسی نداشتند احادیث رسیده از زمان رسول خدا توسط غیر شیعیان بسیار اندک  بود و بسیاری از احادیث هم جعلی بود که در زمان معاویه  برای مبارزه با علویان جعل گردیده بود . از این رو تنها منبع موثق امامان شیعه بودند و چون لغو ممنوعیت نقل حدیث در زمان امام باقر و امام صادق علیهما السلام  انجام شد در اغلب کتب حدیث ما بیشترین احادیث را به نقل از این دو بزرگوار می بینیم و بیشترین احادیثی که مبنای مسائل و احکام فقهی می باشند از این دو امام بویژه امام صادق (ع) نقل شده است .

2-    عامل دومی که به عامل اول برای به بار نشستن کامل کمک کرد ایجاد فضای سیاسی خاص  در زمان امام صادق (ع) بود که به علت درگیریهای بنی امیه و بنی عباس بر سر تصرف خلافت بوجود آمد و این زمان دقیقا مصادف شده بود با زمان امامت امام ششم   ( 114 تا 148 زمان امامت امام ششم و سال 132 سال انقراض سلسله  اموی بوده است )  . امام از این دو فرصت به دست آمده نهایت استفاده را برای تبلیغ مذهب تشیع و بیان احکام فقهی اسلام  را با تشکیل کلاسهای درس که تعداد دانشجویان ایشان را در مدت امامتشان بالغ بر 4000 نفر می دانند  اقدام نمودند و حتی دو نفر از رؤسای مذاهب اهل تسنن یعنی ابو حنیفه و مالک بن انس در نزد ایشان درس می خواندند .و شافعی و احمدبن حنبل هم از شاگردان شاگردان ایشان محسوب می شوند .

لذا با توجه به مطالب فوق و اوج گسترش معارف اسلامی و فقه و احکام اسلام بخصوص شیعه در زمان حضرت امام صادق (ع) ، مذهب شیعه از آن زمان به بعد به عنوان مذهب جعفری نامیده شد .

آن چه در این خلاصه مرقوم شد فقط برای پاسخ گویی مختصر بود و یقینا محققین و پژوهشگران عزیز به این مقدار بسنده نمی کنند و از منابع بسیار ارزشمندی که وجود دارد استفاده کامل  خواهند کرد .

محمد رجب زاده

منبع: فلاح

:: برچسب‌ها: شهادت امام صادق(ع)،چرا مذهب شیعه را مذهب جعفری می گویند،چرا مذهب شیعه را مذهب جعفری می گویند؟،چرا مذهب شیعه را مذهب جعفری می گویند ؟،كانون طه،وبگاه كانون فرهنگي تبليغي مردمي طه، ,
:: بازدید از این مطلب : 3384